Avrupa’da haftalık çalışma saatiyle en çok çalışan ülkelerin başında gelen Türkiye için haftalık çalışma saati düzenlemesi gündeme geliyor. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında en çok çalışan Türkiye, sıra ücretlere gelinde son sıralara geriliyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre Türkiye’de ortalama haftalık çalışma süresi 44.2 saati buluyor.
HAFTALIK ÇALIŞMA SAATİLERİ KISACAK MI?
Türkiye’de geçerli olan 45 saatlik haftalık çalışma saatleri değişmesi bekleniyor. Haftalık çalışma saatlerinin 45 saatten 35-40 saate indirilmesi planlanıyor.
Haftalık çalışma saatleri için düzenleyi kapsayacak kanun teklifinin kısa zaman içerisinde tamamlanması bekleniyor.
HAFTALIK ÇALIŞMA SAATİ NE KADAR?
Türkiye’de haftalık çalışma süresi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir. Ancak, haftanın çalışılan günlerine farklı dağıtıldığında dahi günlük çalışma süresi hiçbir şekilde 11 saati geçemez.
Haftalık çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır ancak, işyerinin ve işin gereğine göre, günlük çalışma süresi haftanın çalışılan günlerine farklı dağıtılabilir. Bu durumda, günlük çalışma süresi 11 saati geçemez.
İş Kanunu’na göre, haftalık çalışma süresinin 45 saati aşması durumunda, fazla çalışma olarak kabul edilir. Fazla çalışma ücreti, normal çalışma ücretinin saat başına %50 fazlası olarak ödenir.
Bir işletme, işçilerinin haftalık çalışma süresini örneğin 40 saat belirleyebilir bunda bir sakınca yoktur; ancak işçilerle anlaşsa bile bu süreyi 46 saat olarak belirleyemez.
ÇALIŞAN MOLA SÜRESİ NE KADAR?
Günlük çalışma süresi 4 saat veya daha kısa süreli işlerde en az 15 dakika, 4 saatten fazla ve 7,5 saate kadar (7,5 saat dahil) süreli işlerde en az yarım saat, 7,5 saatten fazla süreli işlerde en az 1 saat ara dinlenmesi verilir.
Ara dinlenmesi, işçinin dinlenmesi ve ihtiyaçlarını karşılaması için verilen bir süredir. Ara dinlenmesi, çalışma süresinin ortalama bir zamanında verilir.
Örneğin, bir işçinin günlük çalışma süresi 8 saat ise, 4 saatten fazla ve 7,5 saate kadar süreli bir iş yapıyorsa, en az 30 dakika ara dinlenmesi verilmek zorundadır. Bu süre, işçinin çalışma süresinin ortalama bir zamanında, yani sabah veya öğlen saatlerinde verilebilir.
İşçinin ara dinlenmesi sırasında çalışması yasal olarak yasaktır. İşveren, işçinin ara dinlenmesini çalışma süresi olarak kabul edemez ve işçiden bu süre içinde çalışmasını isteyemez.
